Ιδρυτικός δωρητής Εναλλακτικής Σκηνής ΕΛΣ & 

Μέγας Δωρητής Εκπαιδευτικών & Κοινωνικών Δράσεων ΕΛΣ

Μια ξεχωριστή συναυλία με οκτώ νέα έργα ηλεκτροακουστικής μουσικής φέρνει στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ο κύκλος εργαστηρίων ηλεκτροακουστικής σύνθεσης Λανθάνων Χώρος. Οκτώ νέοι/-ες συνθέτες/-τριες άντλησαν έμπνευση από λογοτεχνικά, ποιητικά, φιλοσοφικά και πολιτικά κείμενα για τις καινούριες συνθέσεις τους, τις οποίες θα παρουσιάσουν την Πέμπτη 6 Ιουνίου 2024 στις 20.30, με είσοδο ελεύθερη για το κοινό. Ο Λανθάνων Χώρος υλοποιήθηκε από τις Εκπαιδευτικές & Κοινωνικές Δράσεις της ΕΛΣ σε συνεργασία με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος.

Από μια μεγάλη γκάμα κειμένων που είχαν ως επίκεντρο την ανθρώπινη εμπειρία, την πολιτική συνθήκη, τον μύθο και το σώμα –από τα Αργοναυτικά του Απολλώνιου μέχρι το Ορλάντο της Βιρτζίνιας Γουλφ και πολιτικά δοκίμια του 21ου αιώνα– οι συνθέτες «μετέφρασαν» σε ηχητικά τοπία, έντονης ευαισθησίας και νοηματικής συμπύκνωσης, τα έργα γραπτού λόγου που τους συγκίνησαν και τους ενέπνευσαν. Στη συναυλία η μοναχική διάσταση της ανάγνωσης θα μεταμορφωθεί σε έναν κοινό τόπο ηχητικής εμπειρίας μέσα από την οποία οι συνθέτες θα μας αποκαλύψουν την προσωπική τους διαδρομή στην αναγνωστική εμπειρία, την ηχητική εξερεύνηση και την πρωτότυπη μουσική δημιουργία.

Για τις ανάγκες της συναυλίας στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ σχεδιάστηκε ένα σύστημα 26 ηχείων, τα οποία θα βρίσκονται τοποθετημένα τόσο περιμετρικά όσο και ανάμεσα στο καθήμενο ακροατήριο, με κύριο στόχο την εμβύθιση του κοινού στον ηχητικό κόσμο που έχουν προετοιμάσει με τα έργα τους οι συνθέτες/-τριες. Την ιδιαίτερη συναυλιακή εμπειρία συμπληρώνει με μοναδικό τρόπο η συνομιλία της μουσικής με τους φωτισμούς της Ελένης Χούμου.

Έργα τους θα παρουσιάσουν οι συνθέτες/-τριες: Σοφία Ζαφειρίου, Μαριλού Θεολογίτη, Άγγελος Θωμάς Καρελιάς, Παύλος Κουτσέλος, Βασιλική Λεγάκη, Στέλλα Μαρκίδη, Πηνελόπη Μπεκιάρη και Φώτης Ροβολής (φø). Τα έργα των συνθετών/-τριών βασίζονται στα κείμενα: Μαύρο νερό του Μιχάλη Μακρόπουλου, Πέδρο Πάραμο του Χουάν Ρούλφο, Αργοναυτικά του Απολλώνιου του Ρόδιου, Flee Control της ομάδας Switch, Οι κούφιοι άνθρωποι του Τ. Σ. Έλιοτ, Το βιβλίο του γέλιου και της λήθης του Μίλαν Κούντερα, Ο γυάλινος κόσμος του Τεννεσσή Ουίλλιαμς και Ορλάντο της Βιτρζίνιας Γουλφ.

Λίγα λόγια για τον Λανθάνοντα Χώρο

Ο κύκλος των εργαστηρίων ηλεκτροακουστικής σύνθεσης, ο οποίος υλοποιήθηκε υπό την καθοδήγηση του μουσικού, συνθέτη και ακαδημαϊκού Θάνου Πολυμενέα-Λιοντήρη, στόχευσε στην κινητοποίηση νέων καλλιτεχνών να αναζητήσουν τη σχέση κειμένου και ήχου στο πλαίσιο της ηλεκτροακουστικής μουσικής δημιουργίας, μιας συνθετικής παράδοσης που κορυφώθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέσω της τεχνολογικής επεξεργασίας φυσικών ήχων ή της δημιουργίας νέων ήχων, η ηλεκτροακουστική πρακτική επέτρεψε τον πειραματισμό με την πηγή, το φάσμα και την εκτέλεση της μουσικής, αλλά και τη δημιουργία νέων βάσεων και προβληματισμών πάνω στο φαινόμενο και την εμπειρία του ήχου, αλλά και πάνω στη φύση του μουσικού έργου.

Κατά τη διάρκεια τριών μηνών συστηματικής δουλειάς και έρευνας, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ψηλαφήσουν την ηχητική διάσταση ενός κειμένου, όπως τα ηχοτοπία που προκαλεί ένας συγγραφέας στον αναγνώστη, ή που προκύπτουν αυθόρμητα κατά τη διαδικασία της ανάγνωσης, και να δημιουργήσουν μουσικά έργα που θα μεταδώσουν στο κοινό μια ιδιαίτερη, βαθιά προσωπική ηχητική εμπειρία, η οποία όχι μόνο θα αποκαλύψει την κρυφή ηχητική βιογραφία του εκάστοτε κειμένου, αλλά και θα διευρύνει τον νοηματικό πυρήνα του κειμένου μετουσιώνοντάς τον σε ηχητικό φαινόμενο.

Αφετηρία της ηχητικής έρευνας των εργαστηρίων αποτέλεσε η εμβληματική όπερα του Ρίχαρντ Βάγκνερ Η Βαλκυρία, η οποία έδωσε στην ομάδα το έναυσμα για την αναζήτηση μεθόδων ηχο-ποίησης ενός κειμένου, την κατασκευή μιας ηχητικής δραματουργίας και την εξέλιξη της ηχητικής τεχνολογίας από τον Βάγκνερ στην υπηρεσία των νέων ψυχοακουστικών απαιτήσεων του έργου του.

Λίγα λόγια για τη συναυλία

Ο Λανθάνων Χώρος ολοκληρώνεται με την παρουσίαση σε παγκόσμια πρώτη οκτώ νέων έργων ηλεκτροακουστικής μουσικής, τα οποία δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος από ισάριθμους ταλαντούχους συνθέτες / -τριες ηλεκτροακουστικής μουσικής.

Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό μιας συναυλίας ακουσματικής μουσικής αποτελεί η αναπαραγωγή του μουσικού έργου μέσα από μια συστοιχία ηχείων, συνθήκη που περιγράφεται συχνά και ως sound theatre ή aural cinema καθώς έχει την τάση να γεννά στους ακροατές έντονες ηχητικές εικόνες, δεδομένου ότι -εκτός της ακοής- οι υπόλοιπες αισθήσεις μπαίνουν σε δευτερεύοντα ρόλο. Όλοι ήχοι που κατακλύζουν τον χώρο εκπέμπονται από ειδικά χωροθετημένα ηχεία, ενώ απουσιάζουν εντελώς οι ζωντανοί μουσικοί εκτελεστές. Ο ρόλος του συνθέτη σε μια τέτοια συναυλία είναι να ελέγχει τον μίκτη και να κατευθύνει το ηχητικό υλικό στο πολυκάναλο σύστημα ηχείων. Όπως ένας μαέστρος διευθύνει τις δυναμικές και τις «εισόδους» των μουσικών της ορχήστρας, έτσι και ο συνθέτης διευθύνει μια χορωδία ηχείων προκειμένου να διαμορφώσει το τελικό επιθυμητό ακρόαμα.

Για τις ανάγκες της συναυλίας σχεδιάστηκε ένα σύστημα 26 ηχείων, το οποίο είναι εγκατεστημένο στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα της Εναλλακτικής Σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Πιο συγκεκριμένα, τα ηχεία είναι τοποθετημένα τόσο περιμετρικά όσο και ανάμεσα στο καθήμενο ακροατήριο, με κύριο στόχο την εμβύθιση του κοινού στον ηχητικό κόσμο που έχουν προετοιμάσει με τα έργα τους οι συνθέτες / -τριες.

- Θάνος Πολυμενέας - Λιοντήρης

Νισσ – Σοφία Ζαφειρίου      

βασισμένο στα βιβλία Μαύρο νερό του Μιχάλη Μακρόπουλου, Thalweg: Well-Known Secrets of the Evros River των Ceminay Kara και Oğuzhan İzmir και In Memory of Memory της Maria Stepanova

La media luna – Μαριλού Θεολογίτη          

βασισμένο στο μυθιστόρημα Πέδρο Πάραμο του Χουάν Ρούλφο

Συμπληγάδες – Άγγελος Θωμάς Καρελιάς              

βασισμένο στα Αργοναυτικά του Απολλώνιου του Ρόδιου

Rack – Παύλος Κουτσέλος    

βασισμένο στο κείμενο «Flee Control» της ομάδας Switch

Glass Animals – Πηνελόπη Μπεκιάρη                    

βασισμένο στο θεατρικό έργο Ο γυάλινος Κόσμος του Τεννεσσή Ουίλλιαμς

Humming Variations – Στέλλα Μαρκίδη                 

βασισμένο στο μυθιστόρημα Το βιβλίο του γέλιου και της λήθης του Μίλαν Κούντερα

ΤΕΛΕΟΣΤ – Φώτης Ροβολής (φø)     

βασισμένο στο μυθιστόρημα Ορλάντο της Βιρτζίνιας Γουλφ

Leaning Together – Βασιλική Λεγάκη                     

βασισμένο στο ποίημα Οι κούφιοι άνθρωποι του Τ. Σ. Έλιοτ

Σε συνεργασία 

Οι Εκπαιδευτικές & Κοινωνικές Δράσεις της Εθνικής Λυρικής Σκηνής ταξιδεύουν στη Βόρεια Εύβοια, στη Λίμνη Ευβοίας και στα Λουτρά Αιδηψού, για ένα τριήμερο εκδηλώσεων στις 18, 19 και 21 Ιουλίου 2024, με είσοδο ελεύθερη για το κοινό. Οι δημότες, αλλά και οι επισκέπτες, της ευρύτερης περιοχής θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν το ντοκιμαντέρ Εκείνη τη μέρα των Στρατή Βογιατζή και Δημήτρη Κούρτη, καθώς και να απολαύσουν δύο λυρικές βραδιές με αγαπημένες άριες και ντουέτα από δημοφιλείς όπερες από τις σοπράνο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Έλενα Κελεσίδη και Μαρία Μητσοπούλου. Το τριήμερο των εκδηλώσεων εντάσσεται στο πλαίσιο του δεύτερου κύκλου εκπαιδευτικών και καλλιτεχνικών δράσεων Μέλισμα, ο οποίος επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Το ντοκιμαντέρ, έχοντας προβληθεί στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (Τμήμα Ανοιχτοί Ορίζοντες) και στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, επιστρέφει εκεί απ’ όπου ξεκίνησε. Πρόκειται για την κινηματογραφική καταγραφή του κύκλου εκπαιδευτικών και καλλιτεχνικών δράσεων Μέλισμα που πραγματοποίησε η Εθνική Λυρική Σκηνή στη Βόρεια Εύβοια, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021, η οποία παράλληλα χαρτογραφεί τον τόπο μέσα από μύθους και ιστορίες. Οι σκηνοθέτες παρακολούθησαν τις διαδικασίες σύνθεσης της συλλογικής μουσικοχορευτικής αφήγησης Τόπος Ατελείωτος, που φωτίζει την καταστροφή και την αναγέννηση, και η οποία παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 2023 στις Κεχριές Ευβοίας. Παράλληλα, περιηγήθηκαν σε τόπους καμένους, αλλά και αναγεννημένους, περπατώντας σε μονοπάτια και αναζητώντας μύθους και ιστορίες. Παρασύρθηκαν σε περιπετειώδεις συναντήσεις με τους φύλακες αυτού του τόπου: έναν ξυλουργό που επαναλειτουργεί το καμένο του ξυλουργείο, έναν ξυλογλύπτη που σκαλίζει καμένους κορμούς μετουσιώνοντας την καταστροφή σε αναγεννημένες περίεργες μορφές και μια γητεύτρια αλόγων που μιλάει με τα ζώα. Το ντοκιμαντέρ θα προβληθεί την Πέμπτη 18 Ιουλίου 2024 στις 20.45 στο θερινό σινεμά του Κινηματοθεάτρου Λίμνης «Ελύμνιον» και την Κυριακή 21 Ιουλίου 2024 στις 21.00 στο Σινέ Απόλλων στα Λουτρά Αιδηψού.

Δύο μοναδικές λυρικές βραδιές με αγαπημένες άριες και ντουέτα του διεθνούς ρεπερτορίου θα μας χαρίσουν οι διακεκριμένες πρωταγωνίστριες της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Έλενα Κελεσίδη και Μαρία Μητσοπούλου την Παρασκευή 19 Ιουλίου 2024 στις 20.45 στην Πλατεία Ηρώων Λίμνης και την Κυριακή 21 Ιουλίου 2024 στις 22.00 στο Σινέ Απόλλων στα Λουτρά Αιδηψού. Στο πιάνο θα τις συνοδεύσει η Μαριλένα Σουρή.

Η υψίφωνος Έλενα Κελεσίδη έχει συμμετάσχει ως πρωταγωνίστρια σε πολυάριθμες παραγωγές και καλλιτεχνικές δράσεις. Επιπλέον, έχει ερμηνεύσει πολυάριθμους πρωταγωνιστικούς ρόλους σε σπουδαία θέατρα παγκοσμίως όπως Κρατική Όπερα Βιέννης, Μητροπολιτική Όπερα Νέας Υόρκης, Όπερα Βαστίλλης, σε Βερολίνο, Αμβούργο, Μόναχο, Άμστερνταμ, Ζυρίχη, Τόκυο, καθώς επίσης και σε σημαντικά φεστιβάλ.

Η υψίφωνος Μαρία Μητσοπούλου έχει ερμηνεύσει αναρίθμητους ρόλους, ενώ το ρεπερτόριό της  εμπλουτίζεται διαρκώς. Επιπλέον έχει συνεργαστεί με Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, Καμεράτα, Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, Ορχήστρα των Χρωμάτων, ενώ εκτός Ελλάδας έχει εμφανιστεί σε ρόλους και συναυλίες σε Λίμα (Περού), Πάρμα, Τορίνο, Λονδίνο, Κατάνια.

Η πιανίστα Μαριλένα Σουρή έχει δώσει ατομικά ρεσιτάλ και συναυλίες μουσικής δωματίου σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και έχει συμπράξει ως σολίστ με τη LUCA Chamber Orchestra και την Ελληνική Συμφωνιέτα.

Εκπαιδευτικές & Κοινωνικές Δράσεις Εθνικής Λυρικής Σκηνής

Η Λυρική στη Βόρεια Εύβοια

18, 19 και 21 Ιουλίου 2024

Προβολή ντοκιμαντέρ Εκείνη τη μέρα

Σκηνοθεσία: Στρατής Βογιατζής, Δημήτρης Κούρτης

18 Ιουλίου 2024 · Ώρα έναρξης: 20.45 · Θερινό σινεμά | Κινηματοθέατρο Λίμνης «Ελύμνιον»

21 Ιουλίου 2024 · Ώρα έναρξης: 21.00 · Σινέ Απόλλων Λουτρών Αιδηψού

Λυρική βραδιά

Ερμηνεύουν: Έλενα Κελεσίδη, Μαρία Μητσοπούλου · Πιάνο: Μαριλένα Σουρή

19 Ιουλίου 2024 · Ώρα έναρξης: 20.45 · Πλατεία Ηρώων Λίμνης

21 Ιουλίου 2024 · Ώρα έναρξης: 22.00 · Σινέ Απόλλων Λουτρών Αιδηψού

Για τις εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν στο Κινηματοθέατρο Λίμνης «Ελύμνιον» και το Σινέ Απόλλων Λουτρών Αιδηψού η είσοδος είναι ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας, τα οποία θα διανέμονται μία ώρα πριν την έναρξη των εκδηλώσεων στις εισόδους των κινηματογράφων.

Η Λυρική βραδιά στην Πλατεία Ηρώων Λίμνης στις 19 Ιουλίου 2024 είναι χωρίς δελτία εισόδου.

Σε συνεργασία:

Το Μέλισμα επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού

Μέγας Δωρητής Εκπαιδευτικών & Κοινωνικών Δράσεων ΕΛΣ: