Πολυύμνια η πανηγυρική – Το πολυχορικό στιλ και η τέχνη του μελωδικού στολισμού στη Γερμανία

Τον 17ο αιώνα στη Γερμανία ανθεί, μεταφυτευμένο και μεταφρασμένο στο εντόπιο ιδίωμα από τους μεγαλύτερους συνθέτες της εποχής, το ιδιαίτερο πολυχορικό ύφος της Γαληνότατης Δημοκρατίας της Βενετίας. Είναι η εποχή που ακμάζει για πρώτη φορά η σύνθεση λατρευτικής μουσικής στην καθομιλουμένη των επιμέρους χωρών της δυτικής χριστιανικής εκκλησίας και, παράλληλα, που πρώτη φορά εμφανίζονται λεπτομερείς οδηγίες για τον ορθό τρόπο τραγουδιού, κατά τα πρότυπα της Φλωρεντινής Καμεράτας και των λοιπών Ιταλών διδασκάλων. Ακολουθώντας το παράδειγμα του Ορφέα του Μοντεβέρντι, γίνονται ολοένα και συχνότερες οι συγκεκριμένες οδηγίες για την ενορχήστρωση του κάθε έργου.

Ο Μίχαελ Πραιτόριους, στη μνημειώδη έκδοσή του Πολυύμνια η ιαματική και πανηγυρική (1619), παντρεύει το περίλαμπρο πολυχορικό ύφος των βενετσιάνικων cori spezzati με λουθηρανικούς ύμνους και γρηγοριανά μέλη και μετατρέπει το μέχρι τότε αυστηρό γερμανικό μουσικό συνθετικό ιδίωμα σε μια έκρηξη ηχοχρωμάτων και διανθίσεων. Μια στερεοφωνική πολυφωνία ξεχωριστής μουσικής ομορφιάς και εκφραστικής δύναμης, που μπορεί κανείς να βιώσει πραγματικά μόνο περικυκλωμένος από κορνέτα, τρομπόνια, βιολιά και βιόλες, και φωνές που τραγουδούν τις λέξεις και τις περίτεχνες διανθισμένες νότες των αριστοτεχνημάτων του 17ου αιώνα.

ΣΥΝΤΟΜΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ

The Clerkes Extraordinarie

Το διεθνές μουσικό σύνολο των «έκτακτων (λαϊκών) κληρικών» (που παίρνει το όνομά του από τους μουσικούς που προσελάμβαναν οι εκκλησίες της ελισαβετιανής Αγγλίας σε περιστάσεις που απαιτούσαν επιπλέον φωνές ή όργανα) αποτελείται ως επί το πλείστον από τραγουδιστές με έδρα την Αθήνα και μουσικούς από όλη την Ευρώπη. Εφαρμόζοντας τεχνικές μελωδικού στολισμού και αυτοσχεδιασμού της εποχής, το σύνολο παίζει και τραγουδά μουσική της Αναγέννησης και του πρώιμου Μπαρόκ, διαβάζει από ιστορική σημειογραφία, χρησιμοποιεί ιστορικές προφορές και φωνητικές τεχνικές που φλερτάρουν με τα όρια του «κλασικού τραγουδιού». Μέσα απ’ αυτές τις προσεγγίσεις και το συνδυασμό και την αντιπαράθεση των φωνών με τα γήινα χρώματα των οργάνων της εποχής, εξερευνά και αναδεικνύει τον ηχοχρωματικό και εκφραστικό πλούτο αυτής της μουσικής. Οι Clerkes έχουν εμφανιστεί στο 1ο Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής και το Athens Baroque Festival και ετοιμάζουν τον πρώτο τους δίσκο.

Cappella Sancti Pauli

Το κυρίως φωνητικό σύνολο της Scholae Cantorum Sancti Pauli, με ιδρυτή τον Ιάσονα Μαρμαρά το 2016, τραγουδάει μηνιαίους αναγεννησιακούς Εσπερινούς στην Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου στην Αθήνα, με επίκεντρο τη μουσική της ελισαβετιανής Αγγλίας. Δίνει έτσι την ευκαιρία σε ικανούς τραγουδιστές να έρθουν σε επαφή με το σπάνιας ομορφιάς αυτό ρεπερτόριο, μέσα στο πλαίσιο για το οποίο γράφτηκε το αναγεννησιακό τυπικό του αγγλικανικού Εσπερινού, ανοίγοντας παράλληλα ένα παράθυρο προς αυτό για το αθηναϊκό κοινό. Η Cappella συμμετέχει επιπλέον και σε συναυλίες με χορωδιακή μουσική από την Αναγέννηση και το Μπαρόκ, ενώ έχει εμφανιστεί στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, και σε φεστιβάλ του εξωτερικού.

Ιάσων Μαρμαράς

Ειδικευόμενος την ιστορική ερμηνεία και τον αυτοσχεδιασμό, ο Ιάσων Μαρμαράς είναι τραγουδιστής, τσεμπαλίστας, οργανίστας, φορτεπιανίστας, και διευθυντής μουσικών συνόλων. Ιδρυτής και μουσικός και καλλιτεχνικός διευθυντής του συνόλου The Clerkes Extraordinarie, είναι επίσης μέλος του Viadana Collective και του ApollΩn Ensemble, και συνεργάτης του Λεωνίδα Καβάκου. Έχει εμφανιστεί ως μονωδός, τσεμπαλίστας, οργανίστας και μουσικός διευθυντής στην Ευρώπη, την Αμερική και την Ασία. Έχει ηχογραφήσει με το σύνολο La Risonanza για τη Challenge Classics, με το ApollΩn Ensemble και τον Λεωνίδα Καβάκο για τη Sony Classical, και με το Viadana Collective για την Passacaille, ενώ έχει βραβευτεί ως αυτοσχεδιαστής, τσεμπαλίστας σε σύνολα μουσικής δωματίου και ως αυτοσυνοδευόμενος τραγουδιστής λιντ στο φορτεπιάνο. Ως καλλιτεχνικός διευθυντής της Schola Cantorum Sancti Pauli, διδάσκει σεμινάρια αναγεννησιακής μουσικής και διοργανώνει μηνιαίους αναγεννησιακούς Εσπερινούς στην Αθήνα, ενώ από το 2022 διδάσκει αυτοσχεδιασμό στο Ινστιτούτο Παλαιάς Μουσικής του Πανεπιστημίου Μουσικής και Παραστατικών Τεχνών της Βιέννης.