Dare to Dance / Try Not to Dance

Ιδρυτικός δωρητής Εναλλακτικής Σκηνής

Μεγάλος Χορηγός Εθνικής Λυρικής Σκηνής

Η διακεκριμένη υψίφωνος και αρχιμουσικός Μάτα Κατσούλη έρχεται στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο ΚΠΙΣΝ για να διευθύνει ένα δεκαεξαμελές σύνολο εγχόρδων σε μια ξεχωριστή συναυλία που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 18 Ιανουαρίου 2025, στις 20.30. Υπό τον τίτλο Dare to Dance / Try Not to Dance, το πρόγραμμα της συναυλίας περιλαμβάνει έργα των Γιασούσι Ακουτάγκαουα, Έντβαρντ Γκρηγκ, Βόιτσεχ Κίλαρ, Ουίλλιαμ Λόυντ Ουέμπερ και Πιοτρ Τσαϊκόφσκι, με τα έργα των Ακουτάγκαουα, Κίλαρ και Λόυντ Ουέμπερ να παρουσιάζονται σε πρώτη πανελλήνια εκτέλεση.

Η συναυλία Dare to Dance / Try Not to Dance διερευνά τη σχέση του ανθρώπου με τον ρυθμό, η οποία είναι άρρηκτα δεμένη με την ύπαρξή του, και προσκαλεί το κοινό σε έναν εσωτερικό χορό μέσα από ένα συναρπαστικό μουσικό ταξίδι, από τον Βόλγα μέχρι την Ιαπωνία και από τη Νορβηγία μέχρι τα Καρπάθια Όρη. Η Σερενάτα για έγχορδα, έργο 48 (1880) του Τσαϊκόφσκι «συνομιλεί» με τη Σουίτα Χόλμπεργκ (1884) του Έντβαρντ Γκρηγκ και τη Σερενάτα για έγχορδα (1939) του Ουίλλιαμ Λόυντ Ουέμπερ, ενώ οι ιαπωνικοί παραδοσιακοί ρυθμοί του έργου Τρίπτυχο (1953) του Γιασούσι Ακουτάγκαουα συναντούν τους παλλόμενους, έντονους ρυθμούς του έργου Οράβα (1986) του Πολωνού Βόιτσεχ Κίλαρ, εμπνευσμένου από την ομώνυμη περιοχή των Καρπαθίων.

Οι άνθρωποι πάντα χόρευαν για να γιορτάσουν, να συνδεθούν και να εκφραστούν. Από τους πρωτόγονους πολιτισμούς μέχρι σήμερα, η μουσική, με τη φασματική φύση της, γειώνεται και συντονίζεται με το σώμα μέσω του ρυθμού. «Θυμάμαι ακόμη με συγκίνηση να διδάσκω μουσική σε κέντρα μεταναστών, όπου τα παιδιά, παρά τις δυσκολίες τους, βρίσκουν χαρά κι ανακτούν την ελπίδα παίζοντας μέσω του body percussion τον ρυθμό του “We Will Rock You”. Επίμονα ζητούσαν να ολοκληρωθεί κάθε συνάντηση με αυτό το τραγούδι. Σε πανηγύρια, ο ρυθμός μάς κρατά όρθιους ώρες ατελείωτες και μας φέρνει κοντά, επιβεβαιώνοντας ότι ο χορός και η μουσική είναι θεμελιώδεις για την κοινωνική μας ζωή», σημειώνει η Μάτα Κατσούλη.

Η μουσικός Μάτα Κατσούλη ερμήνευσε πρωταγωνιστικούς ρόλους ως μονωδός έως το 2011. Στη συνέχεια, η ΕΛΣ την τίμησε αναθέτοντάς της τη διεύθυνση της τότε νεοσύστατης Παιδικής Χορωδίας, όπου υπηρέτησε έως το 2017, ενώ σπούδασε Διεύθυνση Ορχήστρας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο.

Για τη συναυλία Dare to Dance / Try Not to Dance της 18ης Ιανουαρίου στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, η Μάτα Κατσούλη σημειώνει: «Ανάμεσα στα μεγάλης διάρκειας έργα του προγράμματος (Dare to Dance) θα τοποθετήσουμε τη Σερενάτα για έγχορδα (1939) του Ουίλλιαμ Λόυντ Ουέμπερ, πατέρα του Άντριου Λόυντ Ουέμπερ, ως μια ρωγμή στον χρόνο. Και τα τρία μέρη του έργου (Βαρκαρόλα, Ρομάντσα, Ελεγεία) λειτουργούν ως φωνή επίκλησης, έμπνευσης και ψυχικής ανάτασης, προσκαλώντας μας σε έναν εσωστρεφή και προσωπικό χορό (Try Not to Dance).

Η εμβληματική Σερενάτα για έγχορδα, έργο 48 (1880) του Τσαϊκόφσκι μας συνδέει με την κλασικής προέλευσης φόρμα σονάτας (Κομμάτι σε μορφή σονατίνας, Α΄ μέρος), τείνει το χέρι της μειδιώντας για να μας χορέψει βιεννέζικο βαλς (Βαλς, Β΄ μέρος), νοσταλγεί εξομολογητικά τις ρομαντικές στιγμές (Ελεγεία, Γ΄ μέρος) και τέλος μας σιγοτραγουδά ένα παραδοσιακό τραγούδι των ψαράδων του Βόλγα. Όλα μαρτυρούν ότι το Δ΄ μέρος της Συμφωνίας αρ. 104 του Χάυντν διαποτίζει τις φλέβες του Τσαϊκόφσκι. Ο Γιασούσι Ακουτάγκαουα, με το Τρίπτυχο (1953), πλέκει το έργο του συνδυάζοντας ήχους και ρυθμούς τόσο από την ιαπωνική μουσική παράδοση όσο κι από τη ρωσική σχολή των Στραβίνσκι και Προκόφιεφ, την οποία είχε την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά ταξιδεύοντας παράνομα στη Ρωσία.

Στο δεύτερο μέρος της συναυλίας μεταφερόμαστε στη Νορβηγία. Η μεταγραφή για έγχορδα της Σουίτας Χόλμπεργκ (1884) του Έντβαρντ Γκρηγκ γράφτηκε πέντε χρόνια μετά τη Σερενάτα για έγχορδα του Τσαϊκόφσκι. Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, στο απόγειο του Ρομαντισμού, υπήρξε έξαρση στο ρεπερτόριο των έργων για έγχορδα. Η σουίτα βασίζεται σε πέντε γαλλικούς χορούς της μπαρόκ περιόδου, οι οποίοι διαπνέονται από ποικιλία υφών και ρυθμών.

Ακολουθεί η Σερενάτα για έγχορδα του Ουίλλιαμ Λόυντ Ουέμπερ, πατέρα του γνωστού Άντριου. Ο Ουίλλιαμ Λόυντ Ουέμπερ, Άγγλος συνθέτης, οργανίστας και καθηγητής σύνθεσης, αρνούμενος να ενδώσει στις σύγχρονες μουσικές τάσεις της ατονικότητας και της πειραματικής γραφής, μας χάρισε έργα που ξεχειλίζουν από ρομαντισμό και τρυφερότητα.

Το πρόγραμμα ολοκληρώνεται με το Οράβα (1986) του Βόιτσεχ Κίλαρ, εμπνευσμένο από τους λαϊκούς ρυθμούς των Γκουράλων (Górale), των κατοίκων των ορεινών περιοχών. Η μουσική τους χαρακτηρίζεται από πολυρρυθμία, πολυφωνία κι ασυμμετρία στη δομή».