Οθέλλος

Η δεύτερη καλοκαιρινή παραγωγή όπερας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Ηρώδειο είναι ο δημοφιλής Οθέλλος του Τζουζέππε Βέρντι. Το αριστούργημα του Βέρντι παρουσιάζεται σε νέα σκηνοθεσία του διεθνώς καταξιωμένου σκηνοθέτη της όπερας Γιάννη Κόκκου, ο οποίος επιχειρεί μια βαθιά ψυχολογική ανάγνωση του έργου. Ο Οθέλλος σηματοδοτεί τη δεύτερη συνεργασία του με τη Λυρική μετά τον περυσινό αριστουργηματικό Ιπτάμενο Ολλανδό, στο ρωμαϊκό ωδείο. Διευθύνει ο Μύρων Μιχαηλίδης, καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Η συγκλονιστική όπερα του Βέρντι ακολουθεί την αφήγηση του ομώνυμου σαιξπηρικού έργου, αποδίδοντας την ιστορία του πρωταγωνιστικού ήρωα με μουσική εκρηκτικής δύναμης και υποδειγματική οικονομία εκφραστικών μέσων: μία και μόνον μουσική φράση αρκεί προκειμένου να σκιαγραφήσει τον ηρωισμό και την εκρηκτική δύναμη του Οθέλλου, το άσβεστο μίσος του Ιάγου, την αγνότητα και την καλοπιστία της Δυσδαιμόνας. Λίγα μουσικά μέτρα αποδίδουν με τρομακτική δύναμη την καταιγίδα που μαίνεται στη θάλασσα, ταυτόχρονα και στην ψυχή του κεντρικού ήρωα που θα καταποντιστεί από το βάθρο της δόξας του, παραδομένος στο ένστικτο της ζήλειας του.
Η ιστορία του Οθέλλου είναι γεμάτη έντονες αντιθέσεις και βίαια συναισθήματα. Είναι το έπος του δυνατού μαύρου στρατιώτη, που χάρη στις ξεχωριστές ικανότητες και στη γενναιότητά του έγινε στρατηγός μιας υπερδύναμης, της Γαληνοτάτης. Ο Οθέλλος θα βιώσει παράλληλα την ανασφάλεια της καταγωγής και των «πιστεύω» του, με αποτέλεσμα να χειραγωγηθεί εύκολα από δόλιους αντίπαλους όπως ο Ιάγος και να οδηγηθεί στην κόλαση της καταστροφής.
H δράση εκτυλίσσεται στην Κύπρο όπου ο μαύρος κυβερνήτης του νησιού και ηρωικός πολεμιστής Οθέλλος, ωθείται από τον ραδιούργο Ιάγο να στραγγαλίσει την αθώα γυναίκα του, τη Δυσδαιμόνα, πιστεύοντας πως τον απατά. Όταν η συνομωσία του Ιάγου αποκαλύπτεται, ο Οθέλλος αυτοκτονεί.
Η αριστουργηματική μουσική του Βέρντι, ο οποίος συνέθεσε το έργο σε ηλικία 74 ετών, δεκαέξι χρόνια μετά την εμβληματική Αΐντα, άλλοτε χειμαρρώδης και ορμητική και άλλοτε διαυγής και ανάλαφρη, ακολουθεί τις ψυχολογικές διακυμάνσεις των ηρώων χωρίς να χάνει ούτε λεπτό τον ηλεκτρισμό της και διακρίνεται για την πλούσια ενορχήστρωσή της από την πρώτη κιόλας σκηνή της Α’ Πράξης. Η ιδιοφυής μουσική γλώσσα του Ιταλού συνθέτη δένει απόλυτα, σε ένα άρρηκτο σύνολο υψηλής καλλιτεχνικής αξίας, τα μελωδικά κομμάτια με τη δραματικότητα του Σαίξπηρ και τη δύναμη του ποιητικού κειμένου του Μπόιτο, ενώ οι εξαίσιες άριες, τα ντουέτα και τα χορωδιακά μέρη βάζουν το θεατή σε μια κατάσταση συνεχούς εγρήγορσης, αγωνιώντας για το τι θα επακολουθήσει στη συνέχεια της σπουδαιότερης βερντιανής δημιουργίας.
Εκτός από την σκηνοθεσία ο διεθνής Έλληνας Γιάννης Κόκκος υπογράφει τα σκηνικά και τα κοστούμια της παράστασης. Ο Κόκκος έχει παρουσιάσει δουλειές του στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα του κόσμου από τη Σκάλα του Μιλάνου έως το Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου και από το Ρεάλ της Μαδρίτης έως την Όπερα της Βιέννης και το Μαριίνσκι, έχει συνεργαστεί με τους κορυφαίους μαέστρους (Αμπάντο, Μούτι, Γκάρντινερ, Μέτα κ.ά.), ενώ έχει τιμηθεί με πληθώρα βραβείων για το έργο του. Τη δραματουργική επιμέλεια υπογράφει η Αν Μπλανκάρ και τους φωτισμούς ο Μίχαελ Μπάουερ.
Την ευθύνη της μουσικής διεύθυνσης της παραγωγής έχει ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της της ΕΛΣ, Μύρων Μιχαηλίδης. Ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος διευθύνει την Χορωδία της ΕΛΣ.
Στη νέα παραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, τους βασικούς ρόλους ερμηνεύουν αναγνωρισμένοι Έλληνες και ξένοι μονωδοί με διεθνή ακτινοβολία.
Στον ρόλο του Οθέλλου θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε τους Αντονέλλο Παλόμπι και Ρέυμοντ Βέρυ.
Στην πρώτη διανομή τον πρωταγωνιστικό ρόλο θα ερμηνεύσει ο Ιταλός τενόρος Αντονέλλο Παλόμπι. Έχοντας συγκεντρώσει αποθεωτικές κριτικές για την ερμηνεία των βασικών χαρακτήρων σε αριστουργήματα της όπερας (Κάρμεν, Ναμπούκκο, Αΐντα, Μανόν Λεσκώ, Παλιάτσοι, Τροβατόρε, Τουραντότ, Αντρέα Σενιέ, Νόρμα κ.ά.), έχει εμφανιστεί σε σπουδαία λυρικά θέατρα του κόσμου σε κάθε γωνιά της υφηλίου, από τη Λισσαβώνα, την Κατάνια, το Τορίνο την Ρώμη, τη Σκάλα του Μιλάνου, τον Φοίνικα της Βενετίας, στην Ατλάντα, στο Ντάλλας και στο Σινσινάτι και στο Νέο Εθνικό Θέατρο του Τόκιο.
Στη δεύτερη διανομή, ο διαπρεπής Αμερικανός τενόρος Ρέυμοντ Βέρυ με ένα ευρύ ρεπερτόριο ρόλων στο βιογραφικό του -από τον Ταμίνο στον Μαγικό αυλό του Μότσαρτ, τον Δούκα στον Ριγολέττο του Βέρντι έως τον Ροντόλφο στην Μποέμ του Πουτσίνι- σε εμβληματικές όπερες, όπως η Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης, το Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου, η Κρατική Όπερα της Βιέννης, η Όπερα της Λειψίας και η Κρατική Οπερα του Μονάχου, μεταξύ πολλών άλλων. Ο Οθέλλος υπήρξε ανέκαθεν ο «ρόλος των ονείρων» του, γεγονός που επισφραγίστηκε από το θριαμβευτικό ντεμπούτο του με αυτόν, στη Βασιλική Όπερα της Κοπεγχάγης, το Σεπτέμβριο του 2013.
Στον ρόλο του Ιάγου οι Γκεόργκε Γκαγνίτζε και Δημήτρης Πλατανιάς. Ο διακεκριμένος Γεωργιανός βαρύτονος Γκεόργκε Γκαγνίτζε έχει συνεργαστεί σε εμβληματικές παραγωγές σε Μητροπολιτική Όπερα Νέας Υόρκης, Εθνική Όπερα Παρισιού, Όπερα Λος Άντζελες, Σκάλα Μιλάνου, Βασιλικό Θέατρο Μαδρίτης, Αρένα Βερόνας, Γερμανική Όπερα Βερολίνου, Κρατική Όπερα Βιέννης, Μεγάλο Θέατρο Λιθέου Βαρκελώνης. Επίσης, έχει συμμετάσχει σε γκαλά με διεθνούς φήμης καλλιτέχνες και συνεργαστεί με διάσημους αρχιμουσικούς σε όλον τον κόσμο, ενώ το ρεπερτόριό του περιλαμβάνει Ενρίκο (Λουτσία ντι Λάμμερμουρ), Άλφιο (Καβαλλερία ρουστικάνα), Τόνιο (Παλιάτσοι), Σκάρπια (Τόσκα), Ρενάτο (Ένας χορός μεταμφιεσμένων), Πόζα (Ντον Κάρλος), Ζερμόν (Τραβιάτα), Κόμη ντι Λούνα (Ο τροβαδούρος), Ναμπούκκο, Μάκμπεθ. Στην ΕΛΣ έχει ερμηνεύσει τον Βαρόνο Σκάρπια στην Τόσκα, σε σκηνοθεσία Ούγκο ντε Άνα (2012).
Στη δεύτερη διανομή θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε τον αγαπημένο του Ελληνικού κοινού, βαρύτονο Δημήτρη Πλατανιά. Το 2004 πρωτοεμφανίστηκε στην ΕΛΣ ως Άλφιο (Καβαλλερία ρουστικάνα), ενώ από τότε έχει ερμηνεύσει, μεταξύ άλλων, Ριγολέττο, Ναμπούκκο, Αμονάσρο (Αΐντα), Ζερμόν (Τραβιάτα), Σκάρπια (Τόσκα), Ρενάτο (Ένας χορός μεταμφιεσμένων), Μαρτσέλλο (Μποέμ), Φίγκαρο (Οι γάμοι του Φίγκαρο), Άρχοντα (Ο Πρωτομάστορας). Έχει συνεργαστεί με πολυάριθμες ορχήστρες (Βασιλική Φιλαρμονική Ορχήστρα, Ορχήστρα των Χρωμάτων, ΚΟΑ, ΚΟΘ, Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα ΕΡΤ) και εμφανιστεί σε Βασιλική Όπερα Λονδίνου (Κόβεντ Γκάρντεν), Λα Φενίτσε της Βενετίας, Θέατρο Βέρντι Τεργέστης, Θέατρο Σάο Κάρλος Λισαβόνας, Φεστιβάλ Μπρέγκεντς, Θέατρο Κάρλο Γκολντόνι Λιβόρνο, όπως και σε παραγωγές του Ιδρύματος Αρτούρο Τοσκανίνι.
Στον ρόλο του Κάσσιου οι Δημήτρης Φλεμοτόμος και Γιάννης Χριστόπουλος. Ο ανερχόμενος τενόρος Δημήτρης Φλεμοτόμος έχει στο βιογραφικό του διθυραμβικές κριτικές από τα αυστριακά μέσα ενημέρωσης για τη ξεχωριστή ερμηνευτική άνεση που χαρακτηρίζει τους ρόλους του. Έχει ερμηνεύσει σε κορυφαία λυρικά θέατρα του κόσμου (Μόναχο, Σαντιάγο της Χιλής, Λιθέου της Βαρκελώνης κ.ά), σε φημισμένα φεστιβάλ, όπως το Φεστιβάλ Όπερας στο Σανκτ Μαργκαρέτεν στην Αυστρία, ενώ έχει εμφανιστεί στην Εθνική Λυρική Σκηνή και στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Ο Γιάννης Χριστόπουλος, τακτικό μέλος του ensemble της ΕΛΣ έχει εμφανιστεί σε παραγωγές όπερας σε διεθνή φεστιβάλ και αίθουσες όπως Κάρνεγκι Χωλ Νέας Υόρκης, Εθνικό Μέγαρο Μουσικής Μαδρίτης, Θέατρο Μουσικού Φλωρεντινού Μάη, Όπερα Καΐρου. Τη φετινή σεζόν στην ΕΛΣ διακρίθηκε για την ερμηνεία του ως Δούκας της Μάντοβας στον Ριγολέττο όπως και για τον απόλυτα εμπνευσμένο Βέρθερο σε σκηνοθεσία του Σπύρου Ευαγγελάτου.
Στον ρόλο της Δυσδαιμόνας, oι Αλεξία Βουλγαρίδου και Τσέλια Κοστέα. Η αναγνωρισμένη Ελληνίδα σοπράνο Αλεξία Βουλγαρίδου, ξεκίνησε την αξιοζήλευτη διεθνή καριέρα της στο Φεστιβάλ του Μπρέγκεντς ως Μιμή στο πλευρό του Ρολάντο Βιγιασόν και στη φημισμένη Σκάλα του Μιλάνου ως Μανόν, ερμηνεύοντας στη συνέχεια πρωταγωνιστικούς ρόλους σε κορυφαία έργα του παγκόσμιου οπερατικού ρεπερτορίου, στα σημαντικότερα θέατρα του κόσμου (Βασιλική Όπερα Λονδίνου, Σκάλα Μιλάνου, Κρατική Όπερα του Βερολίνου καθώς και σε Αμβούργο, Παλέρμο, Βαλένθια, Σίδνεϊ κ.ά.). Έχει συνεργαστεί με κορυφαίους μαέστρους (Σερ Κόλιν Ντέιβις, Ρικάρντο Μούτι, Ζούμπιν Μέτα, Λόριν Μάαζελ Γκουστάβο Ντουνταμέλ κ.ά), ενώ έχει συμμετάσχει στην κινηματογραφική ταινία Δύο του Βέρνερ Σρέτερ με την Ιζαμπέλ Υπέρ, ερμηνεύοντας στη μεγάλη οθόνη κομμάτια από την Λουκρητία Βοργία του Ντονιτσέττι. Η ερμηνεία της ως Μαργαρίτα στον Φάουστ -το κορυφαίο έργο του Γαλλικού ρομαντισμού που παρουσίασε η ΕΛΣ το 2012 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών- είχε κατακτήσει το ελληνικό κοινό, σε σκηνοθεσία Ρενάτο Τζανέλλα και σε μουσική διεύθυνση του Μύρωνα Μιχαηλίδη, ενώ πριν λίγους μήνες τον ίδιο ρόλο ερμήνευσε με τεράστια επιτυχία στη Royal Opera του Λονδίνου.
Η Ρουμάνα υψίφωνος Τσέλια Κοστέα που έχει επιλέξει ως βάση της την Αθήνα και απολαύσαμε προσφάτως ως μια εκπληκτική Ντόννα Ελβίρα στον Ντον Τζοβάννι του Γιάννη Χουβαρδά, ανήκει στο ensemble της ΕΛΣ από το 2012. Η αξιοθαύμαστη πορεία της στο χώρο της όπερας περιλαμβάνει εμφανίσεις σε σπουδαία λυρικά θέατρα (Κρατική Όπερα Βιέννης, Γερμανική Όπερα Βερολίνου, Κονσέρτχεμπαου Άμστερνταμ, Βασιλική Όπερα Λονδίνου, καθώς και σε Στουτγάρδη, Μπέργκεν, Όσλο, Μασσαλία, Λιέγη, Βαρκελώνη, Μιλάνο, Κατάνια, Παλέρμο, Μόντενα, Πιατσέντζα, Πεκίνο, Σεούλ, Τόκιο, Σιγκαπούρη) και συνεργασίες με σπουδαίους μαέστρους (Σέιτζι Οζάουα, Μαρκ Έλντερ, Άσερ Φις, Γιουτζίν Κον, Γίρζι Κόουτ, Πινχάς Στάινμπεργκ, Γιούλιαν Κόβατσεφ, Αλμπέρτο Βερονέζι).
Ως Αιμιλία θα εμφανιστούν οι Αντιγόνη Παπούλκα και Ινές Ζήκου. Η διαπρεπής μεσόφωνος Αντιγόνη Παπούλκα έχει υπάρξει μέλος του ensemble της Κρατικής Όπερας του Αμβούργου και της Βιέννης, ενώ τα τελευταία χρόνια είναι τακτικό μέλος της Όπερας της Δρέσδης. Ρεσιτάλ της έχουν επανειλημμένως παρουσιαστεί στη γερμανική και στην αυστριακή τηλεόραση. Στην πλούσια καριέρα της έχει συνεργαστεί με διάσημους αρχιμουσικούς (Πέτερ Σνάιντερ, Φάμπιο Λουίζι, Άιβορ Μπόλτον, Σεΐτζι Οζάουα, Κρίστιαν Τίλεμαν κ.ά.).
Στη δεύτερη διανομή, η Ινές Ζήκου έχει συνεργαστεί με τις σημαντικότερες ελληνικές ορχήστρες και με διάσημους συνθέτες και αρχιμουσικούς, όπως οι Λουτσιάνο Μπέριο, Χεσούς-Λόπεθ Κόμπος, Κάρλο-Μαρία Τζουλίνι, Μισέλ Φουρνιγιέ, Μισέλ Πλασόν, ενώ έχει τραγουδήσει μεταξύ άλλων σε Ηρώδειο, Επίδαυρο, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, στην ΕΛΣ.
Την Α’ διανομή πλαισιώνουν στους υπόλοιπους ρόλους οι Τάσος Αποστόλου (Λουδοβίκος), Άκης Λαλούσης (Μοντάνος), Παύλος Μαρόπουλος (Ένας κήρυκας), ενώ στη Β’ διανομή θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε τους Πέτρο Μαγουλά (Λουδοβίκος), Παύλο Σαμψάκη (Μοντάνος) και Θεόδωρο Μωραΐτη (Ένας κήρυκας). Στον ρόλο του Ροδερίκου, ο Χαράλαμπος Αλεξανδρόπουλος.