Ο σικελικός εσπερινός

Μετά την μεγάλη επιτυχία που σημείωσαν οι παραστάσεις του Σικελικού Εσπερινού τον περασμένο Ιανουάριο, η Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει τρεις νέες παραστάσεις της όπερας του Βέρντι στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 14, 16 και 18 Απριλίου 2013.

Η εντυπωσιακή παραγωγή σε μουσική διεύθυνση Μύρωνα Μιχαηλίδη και σκηνοθεσία - χορογραφία Ρενάτο Τζανέλλα ενθουσίασε το κοινό που γέμισε την Αίθουσα Α. Τριάντη και στις τέσσερις παραστάσεις που δόθηκαν τον περασμένο Ιανουάριο.
Η μεγαλόπρεπη όπερα με μπαλέτο παρουσιάζεται με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την Γέννηση του κορυφαίου Ιταλού συνθέτη. Με αφετηρία το ιστορικό γεγονός αλλά και την τρέχουσα ιστορία της πατρίδας του, ο Βέρντι εμπνεύστηκε τον επαναστατικό Σικελικό Εσπερινό και τον έντυσε με ενθουσιώδη, μελωδική μουσική, σπουδαία χορωδιακά, υπέροχες άριες και αέρινη μουσική για μπαλέτο.
Η υπόθεση αντλεί από το ιστορικό γεγονός εξέγερσης, η οποία πέρασε στην ιστορία με αυτό το όνομα. Το 1282 μ.Χ. στην υπό γαλλική κατοχή Σικελία, η δούκισσα Έλενα είναι ερωτευμένη με τον Αρρίγκο, ο οποίος αρχικά δεν γνωρίζει ότι είναι γιός του Γάλλου κυβερνήτη Μονφόρτε. Κατά τη διάρκεια χορού η Έλενα επιχειρεί να δολοφονήσει τον Μονφόρτε. Εκείνος όμως σώζεται χάρη σε παρέμβαση του Αρρίγκο, ο οποίος στο μεταξύ έχει πληροφορηθεί τη συγγένειά του με τον κυβερνήτη. Η Έλενα και οι συνωμότες συλλαμβάνονται. Ως αντάλλαγμα για την απελευθέρωσή τους, ο Μονφόρτε ζητά και πετυχαίνει από το γιό του να συμφιλιωθούν. Όμως, οι καμπάνες στον γάμο του Αρρίγκο με την Έλενα δίνουν το σύνθημα για την εξέγερση των Σικελών.

Ο διευθυντής του μπαλέτου της ΕΛΣ, Ρενάτο Τζανέλλα σκηνοθέτησε την παραγωγή με βασικούς άξονες την επαναστατικότητα, την έννοια της πατρίδας, την βία, αλλά και τα δοκιμαζόμενα συναισθήματα. Παράλληλα, αξιοποίησε το μπαλέτο σε πολλά σημεία φωτίζοντας τις λεπτές αποχρώσεις και τις επιμέρους ιστορίες της όπερας.

Τα μινιμαλιστικά αλλά την ίδια στιγμή μνημειώδη σκηνικά του Αλεσσάντρο Κάμερα εμπνευσμένα από την αισθητική της «μεταφυσικής ζωγραφικής» -pittura metafisica- του Τζόρτζιο ντε Κίρικο, τα υπέροχα κοστούμια της Κάρλα Ρικόττι και οι ατμοσφαιρικοί φωτισμοί που επιμελήθηκε ο σκηνοθέτης υπογράμμισαν το επαναστατικό στοιχείο του έργου.

Ο σκηνοθέτης σημειώνει: «Για να σκηνοθετήσεις τον Σικελικό εσπερινό πρέπει να μελετήσεις εις βάθος τα ιστορικά γεγονότα. Στη θρυλική όπερα του Βέρντι, το ιστορικό πλαίσιο είναι η σύγκρουση μεταξύ των Γάλλων και των Σικελών και μέσα σε αυτό μια άλλη σύγκρουση μεταξύ πατέρα και γιού, η οποία καταστρέφει τη σχέση μεταξύ του ανθρώπου και της πατρίδας του».

Στην παραγωγή συμμετέχει το σύνολο του καλλιτεχνικού δυναμικού της Εθνικής Λυρικής Σκηνής: η ορχήστρα, η χορωδία και το μπαλέτο ενώ πρωταγωνιστούν Έλληνες και ξένοι καταξιωμένοι μονωδοί όπως, μεταξύ άλλων, ο Δημήτρης Πλατανιάς, η Τσέλια Κοστέα, ο Δημήτρης Καβράκος και ο Ρέντσο Τζούλιαν.

Ο σικελικός εσπερινός είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες όπερες του Βέρντι, η οποία παρουσιάζεται σπάνια στην Ελλάδα. Τελευταία φορά που παρουσιάστηκε από την Εθνική Λυρική Σκηνή, ήταν το 1978 στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.