Δον Κιχώτης

Μέγας Δωρητής ΕΛΣ

Χορηγός παράστασης

Το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής ανοίγει τη σεζόν 2024/25 με την αναβίωση του κλασικού Δον Κιχώτη του Λούντβιχ Μίνκους, σε μια μεγαλειώδη παραγωγή σε χορογραφία Τιάγκο Μπορντίν –βασισμένη στην αρχική εκδοχή του Μαριύς Πετιπά–, σκηνικά Γιώργου Σουγλίδη και κοστούμια Μαίρης Κατράντζου. Από τις 5 Δεκεμβρίου 2024 και για εννέα παραστάσεις στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, σε μουσική διεύθυνση Στάθη Σούλη και με τη συμμετοχή διεθνών σταρ του μπαλέτου στους κεντρικούς ρόλους.

Ο Δον Κιχώτης, ένα από τα σημαντικότερα και πιο δημοφιλή έργα του κλασικού ρεπερτορίου του μπαλέτου, βασίζεται σε επεισόδια από το διάσημο μυθιστόρημα του Μιγκέλ ντε Θερβάντες. Πρόκειται για ένα από τα πιο απαιτητικά μπαλέτα του ρεπερτορίου και θεωρείται ότι αποτελεί μεγάλη πρόκληση για τους χορευτές του κλασικού χορού, λόγω του υψηλού βαθμού τεχνικής δυσκολίας, καθώς ο τρόπος με τον οποίο αποδίδεται κρίνει την ποιότητα του συνόλου ενός Μπαλέτου.

Μέσα από τη μοναδική μουσική του Μίνκους, η χορογραφία περιγράφει μια ιστορία για τα υψηλά ιδανικά του ιπποτισμού που συγκινεί διαχρονικά συνδυάζοντας κωμικά και ρομαντικά στοιχεία. Ο Αυστριακός συνθέτης συνέθεσε μουσική για αρκετά μπαλέτα, ορισμένα εκ των οποίων σε χορογραφίες του Πετιπά. Ο τελευταίος ταξίδεψε σε μικρή ηλικία στην Ισπανία, όπου γοητεύτηκε ιδιαίτερα από τους παραδοσιακούς χορούς της. Στον Δον Κιχώτη του ο Πετιπά επιχειρεί να μεταφέρει τις εικόνες και τα χρώματα της Ισπανίας, αποδίδοντας εξαιρετικά τη χορευτική της παράδοση μέσα από τη χορογραφία του. Ο καρπός της συνεργασίας των Μίνκους – Πετιπά σημείωσε από την πρώτη στιγμή τεράστια επιτυχία, με αποτέλεσμα την καθιέρωση του Δον Κιχώτη ως ενός διαχρονικού αριστουργήματος του παγκόσμιου ρεπερτορίου του μπαλέτου.

Την παραγωγή του Δον Κιχώτη, η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος τον Νοέμβριο του 2022, υπογράφουν ο χορογράφος Τιάγκο Μπορντίν, ο οποίος αναβιώνει την κλασική χορογραφία του Πετιπά, ο σκηνογράφος Γιώργος Σουγλίδης, η fashion designer Μαίρη Κατράντζου, ο φωτιστής Χρήστος Τζιόγκας και η animator Ειρήνη Βιανέλλη. Την Ορχήστρα της ΕΛΣ διευθύνει ο Στάθης Σούλης.

O χορευτής και χορογράφος Τιάγκο Μπορντίν, μετά την επιτυχημένη πορεία του ως Α΄ Χορευτής στο Μπαλέτο του Αμβούργου –όπου ο σπουδαίος Τζων Νώυμαϊερ δημιούργησε ακόμα και ρόλους ειδικά για αυτόν–, αλλά και στο Nederlands Dans Theater, έχει καθιερωθεί ως ένας σημαντικός χορογράφος της νέας γενιάς, με μεγάλη αγάπη για το κλασικό μπαλέτο.

Ο Γιώργος Σουγλίδης, παράλληλα με τις συνεργασίες του με την ΕΛΣ, έχει υπογράψει σκηνικά για παραγωγές σε σπουδαία φεστιβάλ όπως του Ζάλτσμπουργκ, του Μπρέγκεντς, της Επιδαύρου, σε σημαντικά λυρικά θέατρα όπως του Σικάγου, της Ρώμης, της Λισαβόνας, της Βαλένθιας κ.ά., αλλά και στο Βασιλικό Μπαλέτο της Αγγλίας και το Μπαλέτο της Σκοτίας.

Η διεθνώς αναγνωρισμένη Ελληνίδα σχεδιάστρια μόδας Μαίρη Κατράντζου έχει σχεδιάσει κοστούμια για το New York City Ballet και την Εθνική Όπερα του Παρισιού, ενώ έργα της έχουν εκτεθεί σε σημαντικά μουσεία όπως, μεταξύ άλλων, στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ντάλλας.

Μαζί με τους εξαιρετικούς Α΄ Χορευτές, τους Σολίστ, τους Κορυφαίους και το Corps de ballet της ΕΛΣ, στην παραγωγή συμμετέχουν και σταρ χορευτές του διεθνούς στερεώματος του μπαλέτου από κορυφαίες ομάδες όπως το Βαυαρικό Μπαλέτο του Μονάχου, το Εθνικό Μπαλέτο της Ολλανδίας, το Κρατικό Μπαλέτο του Βερολίνου και τα Grands Ballets του Καναδά.

Στις τρεις πρώτες παραστάσεις (5, 7, 8/12) τους ρόλους της Κίτρι και του Μπαζίλιο θα ερμηνεύσουν δύο εξαιρετικοί χορευτές, η Μάντισον Γιουνγκ και ο Βίκτορ Καϊσέτα. Η γεννημένη στη Γιούτα των ΗΠΑ Μάντισον Γιουνγκ, αφού κέρδισε το 2016 τη δεύτερη θέση του Μπο Ριβάζ Πάλας στον διάσημο διαγωνισμό «Prix de Lausanne», ξεκίνησε τη μαθητεία της στο Μπαλέτο του Χιούστον, ενώ το 2017 έγινε μέλος της ομάδας. Την επόμενη χρονιά εντάχθηκε στο Corps de ballet του Μπαλέτου της Κρατικής Όπερας Βιέννης, όπου αμέσως προήχθη σε Σολίστ και το 2019 σε Α΄ Σολίστ. Ένα χρόνο αργότερα εντάχθηκε ως Α΄ Σολίστ στο Κρατικό Βαυαρικό Μπαλέτο στο Μόναχο και τον Δεκέμβριο του 2021 προήχθη σε Α΄ Χορεύτρια. Στον ρόλο του Μπαζίλιο δίπλα στη Γιουνγκ συναντάμε έναν από τους πιο ταλαντούχους χορευτές της γενιάς του, τον Βραζιλιάνο Βίκτορ Καϊσέτα. Η πορεία του στον χορό μοιάζει με παραμύθι. Ο Καϊσέτα άρχισε την ενασχόλησή του με τον χορό όταν ήταν δώδεκα ετών, καθώς έτυχε να επιλεγεί σε ένα κοινωνικό πρόγραμμα μιας τοπικής σχολής χορού στη γενέτειρά του, την Ουμπερλάντια. Το 2017 ξεκίνησε μια λαμπρή καριέρα στο Μπαλέτο Μαριίνσκι στην Αγία Πετρούπολη, όπου το 2019 προήχθη σε Σολίστ. Πιστός, όμως, στις ηθικές αρχές του και στο να μη φοβάται τις προκλήσεις που του παρουσιάζονται, τον Μάρτιο του 2022, λόγω της τραγικής κατάστασης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, εγκατέλειψε την Αγία Πετρούπολη και συνέχισε την καριέρα του με ένα εξαιρετικά ευρύ ρεπερτόριο στο Εθνικό Μπαλέτο της Ολλανδίας. Από το 2023 έχει τον τίτλο του A΄ Xορευτή και σε ηλικία μόλις είκοσι τεσσάρων ετών έχει ερμηνεύσει ήδη όλους τους κλασικούς ρόλους.

Για τις επόμενες τρεις παραστάσεις (15, 20, 22/12) στον ρόλο της Κίτρι και του Μπαζίλιο συναντάμε ακόμα δύο περιζήτητους χορευτές του μπαλέτου, την Ξένια Οβσιάνικ και τον Οσιέλ Γκουνέο. H διεθνώς περιζήτητη Βρετανολευκορωσίδα χορεύτρια Ξένια Οβσιάνικ ξεκίνησε την καριέρα της στο Εθνικό Μπαλέτο της Αγγλίας, όπου σε ηλικία είκοσι ετών εμφανίστηκε για πρώτη φορά ως Ζιζέλ και ήταν υποψήφια για το βραβείο Ανερχόμενης χορεύτριας του Εθνικού Μπαλέτου της Αγγλίας. Από το 2016 χορεύει στο Κρατικό Μπαλέτο του Βερολίνου ως Α΄ Χορεύτρια. Η πολυβραβευμένη χορεύτρια στη μέχρι τώρα επιτυχημένη καριέρα της έχει ερμηνεύσει ρόλους κλασικού και σύγχρονου ρεπερτορίου στα μεγαλύτερα θέατρα παγκοσμίως. O γεννημένος στην Κούβα, ταλαντούχος Οσιέλ Γκουνέο ξεκίνησε την καριέρα του στο Εθνικό Μπαλέτο της Κούβας, συνέχισε στο Εθνικό Μπαλέτο της Νορβηγίας και το 2016 ξεκίνησε τη συνεργασία του ως A΄ Χορευτής με το Κρατικό Μπαλέτο της Βαυαρίας χορεύοντας σε εμβληματικές σκηνές παγκοσμίως, ανάμεσά τους στο Θέατρο Μπολσόι, την Όπερα του Παρισιού και το Λίνκολν Σέντερ. Έχει λάβει πολυάριθμα βραβεία και έχει συνυπογράψει με τον συγγραφέα Tίλο Κόμμα-Παιλλάτ το βιβλίο Black Romeo.

Το πρωταγωνιστικό ζευγάρι στις τρεις τελευταίες παραστάσεις (24, 26, 28/12) θα ερμηνεύσουν δύο ακόμη προσκεκλημένοι χορευτές, η Ρακέλε Μπουριάσσι και ο Εσνέλ Ράμος. Γεννημένη στην πόλη Σαρτζάνα της Ιταλίας, η Ρακέλε Μπουριάσσι μετά την ένταξή της το 2006 στην ομάδα του διάσημου Μπαλέτου της Στουτγάρδης και το 2015 στο Μπαλέτο της Βοστώνης, είναι από το 2019 Α΄ Χορεύτρια στα Grands Ballets του Καναδά. Η πολυβραβευμένη χορεύτρια διδάσκει και συμμετέχει ως προσκεκλημένη χορεύτρια σε παραστάσεις σε όλο τον κόσμο, ενώ διαθέτει ένα εκτεταμένο ρεπερτόριο, ερμηνεύοντας πρωταγωνιστικούς ρόλους σε παραγωγές φημισμένων χορογράφων, καθώς και ρόλους του κλασικού ρεπερτορίου. Δίπλα της στον ρόλο του Μπαζίλιο βρίσκουμε τον επίσης χορευτή των Grands Ballets του Καναδά Εσνέλ Ράμος. Ο Κουβανός χορευτής από την αρχή της καριέρας του χόρεψε ως A΄ Σολίστ, ερμηνεύοντας ένα ευρύ φάσμα του κλασικού ρεπερτορίου. Στον Καναδά χορεύει σε παραστάσεις μερικών από τους πιο διακεκριμένους χορογράφους, ενώ το ρεπερτόριό του περιλαμβάνει και σύγχρονα έργα. Από το 2023 είναι Α΄ Χορευτής και προσκαλείται παγκοσμίως σε ορισμένες από τις πιο σημαντικές ομάδες χορού.
Στον ρόλο της Μερσέντες η Α΄ Χορεύτρια της ΕΛΣ Ελεάνα Ανδρεούδη, η Σολίστ της ΕΛΣ Χριστίνα Μακρίδου και η χορεύτρια Μάρτα Ριβέρο ντε Μιράντα από το Corps de ballet.

Στον ρόλο του Εσπάντα οι Α΄ Χορευτές της ΕΛΣ Ντανίλο Ζέκα και Βαγγέλης Μπίκος, καθώς και ο Γιάννης Μητράκης από το Corps de ballet.

Σύνοψη του Δον Κιχώτη από τον Τιάγκο Μπορντίν

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ένα είδος νοσοκομείου. Ο Δον Κιχώτης, ένας ευγενής που ζει στην επαρχία, νομίζει πως είναι γενναίος ιππότης βγαλμένος μέσα από τις μυθιστορίες που του αρέσει να διαβάζει στα βιβλία. Επιλέγει τον γείτονά του Σάντσο Πάντσα ως ακόλουθο και μαζί ξεκινούν για τον κόσμο της περιπέτειας. Στα όνειρά του ο Δον Κιχώτης βλέπει τη Δουλτσινέα, την ηρωίδα αυτών των ιστοριών και το όραμά του για την ιδανική γυναίκα.

Α΄ ΠΡΑΞΗ

Δημόσια πλατεία στη Βαρκελώνη. Η Κίτρι, κόρη του Λορέντσο του πανδοχέα, ψάχνει στο πλήθος τον αγαπημένο της Μπαζίλιο, τον κουρέα. Ο χαρούμενος χορός της διακόπτεται από τον πατέρα της, που θέλοντας να την παντρέψει με τον πλούσιο, ευγενή και ανόητο Γκαμάς, διώχνει τον Μπαζίλιο. Η Κίτρι αρνείται τον προτεινόμενο γάμο, αλλά η άφιξη του Δον Κιχώτη και του Σάντσο Πάντσα βάζει ένα τέλος σε αυτήν τη διαμάχη. Ο Λορέντσο προσφέρει στον Δον Κιχώτη τη φιλοξενία του και τον καλεί στο πανδοχείο του. Όταν όμως ο Δον Κιχώτης βλέπει την Κίτρι, νομίζει ότι είναι η λατρεμένη του Δουλτσινέα. Ως ευγενής που είναι, της προσφέρει το μπράτσο του για ένα μινουέτο. Ο Γκαμάς εξοργίζεται με αυτήν την κατάσταση. Κίτρι και Μπαζίλιο εκμεταλλεύονται τη σύγχυση και αποφασίζουν να το σκάσουν.

Β΄ ΠΡΑΞΗ

Σκηνή 1η: Καταυλισμός Τσιγγάνων. Ο Μπαζίλιο και η Κίτρι βρίσκουν καταφύγιο στα βουνά κοντά σε ανεμόμυλους. Ανακάλυψαν μια ομάδα Τσιγγάνων, που τους καλωσορίζουν θερμά στο γλέντι τους. Οι Τσιγγάνοι αποφασίζουν να βοηθήσουν τους ερωτευμένους, όταν βλέπουν να καταφτάνουν ο Λορέντσο και ο Γκαμάς, ακολουθούμενοι από τον Δον Κιχώτη και τον Σάντσο Πάντσα, που καταφέρνουν τελικά να βρουν την κρυψώνα τους. Μέσα σε δυνατή καταιγίδα και στον πανικό που επικρατεί ο Δον Κιχώτης βρίσκεται ξαφνικά απέναντι από έναν ανεμόμυλο, στον οποίον επιτίθεται πιστεύοντας πως είναι κάποιος γιγάντιος εχθρός, αλλά εξακοντίζεται στο έδαφος και πέφτει σε βαθύ ύπνο. Ο Μπαζίλιο και η Κίτρι καταφέρνουν να το σκάσουν ξανά.

Σκηνή 2η: Το όνειρο του Δον Κιχώτη. Ο Δον Κιχώτης, χτυπημένος και λιπόθυμος, ονειρεύεται ότι τον μεταφέρουν σε έναν μαγεμένο κήπο όπου υπάρχουν νύμφες και ο θεός Έρωτας, ως ανταμοιβή για το κουράγιο και την πίστη του. Η Βασίλισσα των Δρυάδων τον πηγαίνει στην Κίτρι, στο πρόσωπο της οποίας ο Δον Κιχώτης βλέπει την αγαπημένη του Δουλτσινέα, όμως το όνειρο χάνεται επαναφέροντάς τον στην πραγματικότητα.

Σκηνή 3η: Στην ταβέρνα. Ο Μπαζίλιο και η Κίτρι, ευτυχισμένοι που διέφυγαν και πάλι, γιορτάζουν την επιτυχία τους με φίλους στην ταβέρνα. Ο Λορέντσο, ο Γκαμάς, ο Δον Κιχώτης και ο Σάντσο Πάντσα, χωρίς να χάσουν χρόνο, τους ξαναβρίσκουν. Ο Λορέντσο είναι αποφασισμένος να παντρέψει την Κίτρι με τον Γκαμάς. Απεγνωσμένος, ο Μπαζίλιο καταφεύγει σε ένα τέχνασμα και προσποιείται ότι αυτοκτονεί. Η Κίτρι ικετεύει τον Δον Κιχώτη να πείσει τον Λορέντσο να την αφήσει να παντρευτεί τον Μπαζίλιο, μιας και αυτή ήταν η τελευταία επιθυμία του νεαρού άντρα προτού πεθάνει. Ο Δον Κιχώτης αναγκάζει τον Λορέντσο να επιτρέψει στην Κίτρι να παντρευτεί τον Μπαζίλιο αλλά, μόλις ο πατέρας της της δίνει την ευχή του, ο Μπαζίλιο σηκώνεται όρθιος γεμάτος χαρά. Μην μπορώντας να συγκρατήσει τον θυμό του για το κόλπο που του σκάρωσαν, ο Γκαμάς καλεί τον Δον Κιχώτη σε μονομαχία και χάνει.

Σκηνή 4η: Ο γάμος. Το κλίμα είναι πολύ εύθυμο, μιας και το χωριό γιορτάζει τον γάμο της Κίτρι με τον Μπαζίλιο. Ο Δον Κιχώτης είναι ο επίτιμος προσκεκλημένος, και το ευτυχισμένο ζευγάρι χορεύει προς τιμήν του. Μετά το γλέντι, ο Δον Κιχώτης και ο πιστός του υπηρέτης αναχωρούν σε αναζήτηση νέων περιπετειών.

Το μπαλέτο Δον Κιχώτης σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας

Οι παραστάσεις του μπαλέτου Δον Κιχώτης της 20ής και 24ης Δεκεμβρίου 2024 θα παρουσιαστούν σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας, σε συνεργασία με την ATLAS E.P., με στόχο την ανεμπόδιστη οπτικοακουστική παρακολούθηση για όλες, όλους και όλα. Στο πλαίσιο αυτό έχει προβλεφθεί να υπάρχουν θέσεις για Κ/κωφούς και βαρήκοους ανθρώπους που χειρίζονται την Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (ΕΝΓ), θέσεις για ανθρώπους που χρησιμοποιούν τους υπέρτιτλους (CAPS) οι οποίοι καλύπτουν όλο το ακουστικό κανάλι, καθώς και θέσεις τυφλών ανθρώπων και ανθρώπων με περιορισμένη πρόσβαση στο οπτικό κανάλι επικοινωνίας, που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία ακουστικής περιγραφής (AD). Οι σκύλοι οδηγοί τυφλών είναι επίσης ευπρόσδεκτοι.

Φορέας χρηματοδότησης των υπηρεσιών καθολικής προσβασιμότητας για την παράσταση είναι το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο του Έργου: «SUB.1.1.6 Προσέλκυση ατόμων 65+ και ατόμων με αναπηρία σε δράσεις της Εθνικής Λυρικής Σκηνής», που υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU.

Οι θεατές που επιθυμούν να κάνουν χρήση των υπηρεσιών προσβασιμότητας παρακαλούνται να πραγματοποιήσουν την αγορά των εισιτηρίων τους στα Ταμεία της ΕΛΣ, τηλεφωνικά στο 2130885700 ή με email στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.. Για υποβοήθηση στις κρατήσεις, μπορείτε επίσης να επικοινωνείτε με την ATLAS E.P. στο 6993507553 ή με emailστο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.