Δευτέρα, 15 Νοεμβρίου 2021

A Greek Songbook | Γιάννης Αγγελάκας: "4 τραγούδια γύρω απ’ τον κύκλο της παράδοσης"

Τα τέσσερα βίντεο του κύκλου τραγουδιών "4 τραγούδια γύρω απ’ τον κύκλο της παράδοσης" του Γιάννη Αγγελάκα για τη μεγάλη παραγωγή "A Greek Songbook" είναι διαθέσιμα στο επίσημο κανάλι του YouTube της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Το "A Greek Songbook" σε επιμέλεια Κορνήλιου Σελαμσή με τη συμμετοχή πάνω από 30 καλλιτεχνών θα παρουσιαστεί σε τρεις συναυλίες στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στις 19, 20 και 21 Νοεμβρίου. Τα τέσσερα τραγούδια αποτυπώθηκαν σε μερικές εκατοντάδες μέτρων έγχρωμου φιλμ 16 χιλιοστών από τους Κωστή Σαμαρά και Δάφνη Χαιρετάκη.

Ο κύκλος τραγουδιών "4 τραγούδια γύρω απ’ τον κύκλο της παράδοσης" του Γιάννη Αγγελάκα περιλαμβάνει τη μελοποίηση του παραδοσιακού «Πνευματικός ατιμάζει κόρη», τη δική του σύνθεση «Σπηλιές (Ένα τραγούδι για τον Ψαραντώνη)», σε συνεργασία με το πολυφωνικό σχήμα Διώνη και τον πιανίστα Ηλία Μπαγλάνη στην επιμέλεια της παραγωγής, το «Μαργιόλα», μια ηλεκτρονική dark dub διασκευή πάνω στο θρυλικό ηπειρώτικο μοιρολόι και τη διασκευή του γνωστού ηπειρώτικου τραγουδιού «Πήγαινα το δρόμο δρόμο», σε συνεργασία με τον Vlastur.

Γιάννης Αγγελάκας 4 τραγούδια γύρω απ’ τον κύκλο της παράδοσης

Το να τιμούμε την παράδοση σαν μια απονεκρωμένη θαυμαστή οντότητα που ολοκλήρωσε τον κύκλο της ζωής της και το να επαναλαμβάνουμε μηχανικά, άψυχα και με σοβαροφάνεια τα θρυλικά της επιτεύγματα είναι, κατά τη γνώμη μου, μια εγκληματική και πολλές φορές ύποπτη νοοτροπία εναντίον ενός ολοζώντανου δημιουργικού κύματος που εδώ και αιώνες μεταφέρει γνώση και έμπνευση από γενιά σε γενιά και που μέχρι και σήμερα παλεύει, από τη Θράκη μέχρι την Κρήτη, να εξελιχθεί, να ανανεωθεί και να απλώσει τον μαγικό του κύκλο από το κέντρο του, που χάνεται στο αρχέγονο παρελθόν, μέχρι το απώτατο μέλλον και τις άπειρες δυνατότητές του.

Μ’ αυτές τις σκέψεις, που πολλές φορές στο παρελθόν, όταν τις εξέθεσα, αντιμετώπισα το μένος των υπερασπιστών της φορμόλης, προχώρησα στον εν λόγω κύκλο τραγουδιών που σχετίζονται με την παράδοση, είτε μουσικά, είτε στιχουργικά, είτε ως πηγή έμπνευσης, για να έχουν και οι συγκεκριμένοι ταριχευτές του πολιτισμού μας έναν επιπλέον λόγο να διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους.

Τα τραγούδια που περιέχονται σ’ αυτόν τον κύκλο είναι:

1. «Πνευματικός ατιμάζει κόρη»
Μελοποίησα και τραγούδησα έναν δημοτικό στίχο που βρήκα σε καταγραφές δημοτικών τραγουδιών του 19ου αιώνα (δεύτερος τόμος της συλλογής του Κλωντ Φωριέλ, έκδοση του 1824-25), ο οποίος πραγματεύεται τη σεξουαλική κακοποίηση ενός εννιάχρονου κοριτσιού από έναν ιερέα, ηγούμενο μοναστηριού της εποχής. (Η επιλογή έγινε έναν μήνα πριν την καταγγελία της Μπεκατώρου, οπότε ο σχολιασμός της επικαιρότητας δεν ήταν στις προθέσεις μου.)

2. «Πήγαινα το δρόμο δρόμο»
Μια διασκευή του γνωστού ηπειρώτικου τραγουδιού με μινιμαλιστικές και ambient διαθέσεις σε συνεργασία με το πολυφωνικό σχήμα Διώνη και τον πιανίστα Ηλία Μπαγλάνη (σταθερό συνεργάτη μου τα τελευταία χρόνια) στην επιμέλεια της παραγωγής.

3. «Μαργιόλα»
Μια ηλεκτρονική dark dub διασκευή πάνω στο θρυλικό ηπειρώτικο μοιρολόι σε συνεργασία με τον Vlastur, έναν Έλληνα μουσικό της ηλεκτρονικής dub μουσικής που χαίρει εκτίμησης κυρίως εκτός συνόρων (έχει συνεργαστεί δισκογραφικά και συναυλιακά με μεγάλα ονόματα της παγκόσμιας ηλεκτρονικής μουσικής).

4. «Σπηλιές (Ένα τραγούδι για τον Ψαραντώνη)»
Ένα δικό μου τραγούδι, για την παραγωγή και την ενορχήστρωση του οποίου συνεργάστηκα και πάλι με τον Vlastur και που ο στίχος του περιγράφει την εμπειρία της σχέσης μου με τον μεγάλο δάσκαλο Ψαραντώνη. Ένα τραγούδι ευγνωμοσύνης προς τον μεγαλύτερο εν ζωή ανανεωτή της ελληνικής μουσικής μας παράδοσης.

— Γιάννης Αγγελάκας

Τα τραγούδια του Γιάννη Αγγελάκα μας ενέπνευσαν ένα εγχείρημα Πατριδογνωσίας. Το παλιό ποιηματάκι αναρωτιόταν «Τι είναι η πατρίδα μας;», κι εμείς ψάξαμε για απαντήσεις εκεί όπου η πατρίδα υπάρχει μόνη της, ερήμην μας, σαν έρημη χώρα· στην Ελευσίνα που συνεχίζει να φιλιέται, να ματώνει, να ατιμάζεται, να γίνεται χρονικό παλίμψηστο· στο νερό των Σταγιατών, που συνεχίζει να κυλά, που συνεχίζει να θεραπεύει πιστούς και άπιστους, αδιάφορο για τους μικροπρεπείς που προσπαθούν να το μολύνουν· στα αντικείμενα των νεκρών που συνεχίζουν να φτάνουν στα χέρια μας, σαν δώρα από μια άλλη διάσταση· στον Ψαραντώνη που συνεχίζει να ανεβαίνει αυτό το μονοπάτι, συνέχεια, εκτός χρόνου, σαν ασταμάτητη εγγύηση της δικής μας ύπαρξης. Για την αποτύπωση, εμπιστευτήκαμε την ιδιάζουσα ευαισθησία μερικών εκατοντάδων μέτρων έγχρωμου φιλμ 16 χιλιοστών.

Κωστής Σαμαράς – Δάφνη Χαιρετάκη