Μοντερνισμός | Γαλλικό Ινστιτούτο

Το Φεστιβάλ υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) [www.SNF.org] για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής 

Μοντερνισμός | Γαλλικό Ινστιτούτο 

Στο αμφιθέατρο και στην ταράτσα του Γαλλικού Ινστιτούτου ο βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος ερμηνεύει το έργο του Μιχάλη Αδάμη Γυνή περιβεβλημένη τον ήλιον και τα Πέντε τραγούδια σε ποίηση Κωνσταντίνου Καβάφη του Αργύρη Κουνάδη, ενώ η μεσόφωνος Μαργαρίτα Συγγενιώτου τον Μονόλογο του Δημήτρη Δραγατάκη. Μουσική  διεύθυνση - πιάνο Νίκος Βασιλείου. Συμμετέχουν οι μουσικοί της Ορχήστρας της ΕΛΣ: Χάρης Χατζηγεωργίου (βιολί, εξάρχων), Νικόλας Καβάκος (τσέλο, κορυφαίος Α΄), Νίκος Νικόπουλος (φλάουτο, κορυφαίος Α΄), Δημήτρης Σαφαριάν (όμποε, κορυφαίος Α΄), Κώστας Θεοδωράκος (κρουστά, κορυφαίος Β΄).

Η ΜΟΥΣΙΚΗ: Ανήκοντας στην ίδια γενιά, ο Δημήτρης Δραγατάκης (1914-2001), ο Αργύρης Κουνάδης (1924-2011) και ο Μιχάλης Αδάμης (1929-2013), υπήρξαν τρεις από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ελληνικού μουσικού μοντερνισμού.
Ο Δραγατάκης, ο οποίος μάλιστα συμμετείχε επί πολλά χρόνια στην Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, μέσα από μια σύγχρονη γραφή διατηρεί τη σύνδεσή του με ελληνικά στοιχεία όπως το ηπειρώτικο τραγούδι αλλά και με τις αρχές του αρχαίου δράματος, απορρίπτοντας κάθε έννοια φολκλόρ. Συνέθεσε τον Μονόλογο αρ. 1 για φωνή το 1979 και ακολούθησαν έργα με τον ίδιο τίτλο για τσέλο (2000), για βιολί (2001) και για πιάνο (2001). Χαρακτηριστικά, στον Μονόλογο αρ. 1 το υπερρεαλιστικό κείμενο του ίδιου του συνθέτη κινείται ανάμεσα στον πεζό και τον ποιητικό λόγο.
Γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη, ο Κουνάδης σπούδασε στην Αθήνα και στη συνέχεια στο Φράιμπουργκ της Γερμανίας, όπου εμβάθυνε ιδιαίτερα στη δωδεκάφθογγη, τη σειραϊκή και την αλεατορική μουσική. Ασχολήθηκε αρκετά με τη φωνητική μουσική – συνέθεσε όπερες και μελοποίησε ποίηση. Τα πέντε ποιήματα του Καβάφη μελοποιήθηκαν το 1961.
Μετά τις σπουδές του στην Αθήνα, ο Αδάμης μελέτησε ηλεκτρονική μουσική αλλά και βυζαντινή μουσική παλαιογραφία στη Βοστόνη. Το έργο Γυνή περιβεβλημένη τον ήλιον στην αρχική του μορφή για μεσόφωνο, πιάνο και προαιρετικά γκονγκ ολοκληρώθηκε το 1998, ενώ ακολούθησε εκδοχή για οκτάφωνη μεικτή χορωδία (2005).

Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ: Το νέο κτίριο του Γαλλικού Ινστιτούτου της Αθήνας ανεγέρθηκε κατά την τριετία 1973-1976 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Σθένη Μολφέση, αποφοίτου της École des Beaux-Arts του Παρισιού. Θεωρείται ότι ανήκει στις πλέον αξιόλογες εκφράσεις του διεθνούς μπρουταλιστικού κώδικα. Το τριώροφο κτίριο διαφοροποιείται αισθητά από το παλαιό Γαλλικό Ινστιτούτο αλλά και από το δομημένο περιβάλλον του. Αποτελείται από ισόγειο, δύο ορόφους και όροφο σε εσοχή. Στο ισόγειο στεγάζεται αμφιθέατρο 400 θέσεων.

Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
2ο Διαδικτυακό Φεστιβάλ Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Αντιστίξεις
Μια «συνήχηση» της λόγιας ελληνικής μουσικής με τη δημόσια αρχιτεκτονική
27 Σεπτεμβρίου – 31 Οκτωβρίου 2020
    nationalopera.gr, Facebook, YouTube, digitalculture.gov.gr

Η Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει το 2ο Διαδικτυακό Φεστιβάλ της, με τίτλο «Αντιστίξεις»*, σε καλλιτεχνική διεύθυνση Γιώργου Κουμεντάκη, το οποίο φωτίζει τη σχέση μεταξύ της λόγιας ελληνικής μουσικής και της αρχιτεκτονικής. Οι προβολές των βίντεο του Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθούν από τις 27 Σεπτεμβρίου έως τις 31 Οκτωβρίου 2020 και θα παραμείνουν διαθέσιμες για το κοινό για 30 μέρες μετά την πρεμιέρα τους. Οι προβολές θα πραγματοποιούνται από το nationalopera.gr, και μέσω των σελίδων της ΕΛΣ σε Facebook και YouTube, καθώς και από τον ιστότοπο του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού digitalculture.gov.gr.

Αρχιτεκτονική και μουσική είναι δύο τέχνες που μοιράζονται πολλά: την πρωτοκαθεδρία της δομής, τη σημασία των σχημάτων, των αντιθέσεων, των υφών και τη βαθιά και άμεση επικοινωνία με τον θεατή. Μέσα από τον διάλογο των πρωταρχικών αυτών τεχνών, εμβληματικά κτίρια της Αθήνας συνομιλούν με σπουδαία έργα από το ιστορικό απόθεμα της λόγιας ελληνικής μουσικής. Ξεκινώντας από την Κρητική Αναγέννηση και φτάνοντας ως τις μέρες μας, έργα αρχιτεκτονικής και μουσικής ανάλογης τεχνοτροπίας και ιστορικής περιόδου αλληλοσυμπληρώνονται προσφέροντας μια γόνιμη εμπειρία στο κοινό. Απώτερος στόχος του Φεστιβάλ είναι η ανάδειξη της μουσικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της χώρας μας, καθώς η εικόνα των κτιρίων και οι ήχοι των έργων θα συνυπάρχουν αρμονικά και ισότιμα, διαδίδοντας στο κοινό την ελληνική μουσική και αρχιτεκτονική δημιουργία.

Τα γυρίσματα του Φεστιβάλ πραγματοποιήθηκαν σε κάποια από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονήματα της Αθήνας, όπως ο Ναός Αγίων Αποστόλων στην Αρχαία Αγορά, η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, το Γαλλικό Ινστιτούτο, το Μικρό Χρηματιστήριο, το Ωδείο Αθηνών και ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος». Στους χώρους αυτούς, σημαντικοί Έλληνες καλλιτέχνες ερμηνεύουν έργα των Λεονταρίτη, Κωνσταντινίδη, Καλομοίρη, Ραβέλ, Κουνάδη, Αδάμη, Δραγατάκη, Ξενάκη, Χατζή, Παπαδάτου, Αλεξιάδη κ.ά. Την καλλιτεχνική διεύθυνση του Φεστιβάλ υπογράφει ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της ΕΛΣ Γιώργος Κουμεντάκης.

Ο Γιώργος Κουμεντάκης σημειώνει: «Όταν τον περασμένο Μάρτιο, μέσα στην πανδημία, ξεκινούσαμε τον σχεδιασμό ενός νέου διαδικτυακού καλλιτεχνικού προγράμματος, δεν μπορούσαμε να φανταστούμε την επιτυχία που θα σημείωνε το 1ο Διαδικτυακό μας Φεστιβάλ (Μάιος-Ιούνιος 2020), το οποίο συγκέντρωσε δεκάδες χιλιάδες θεατές σε καθεμιά από τις βιντεοπαραστάσεις του και πολλά θετικά σχόλια από όλο τον κόσμο.
Μετά από πολλά και απαιτητικά γυρίσματα μέσα στο καλοκαίρι, τώρα ήρθε η ώρα για το 2ο Διαδικτυακό Φεστιβάλ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, το οποίο έχει τίτλο Αντιστίξεις και φέρνει σε έναν δημιουργικό διάλογο τη λόγια ελληνική μουσική με τη δημόσια αρχιτεκτονική. Επιθυμία μας είναι να τιμήσουμε την ελληνική μουσική δημιουργία, από την Κρητική Αναγέννηση έως και σήμερα, φέρνοντας στο προσκήνιο μερικές από τις πιο σημαντικές συνθέσεις σπουδαίων Ελλήνων συνθετών, όπως ο Λεονταρίτης, ο Κωνσταντινίδης, ο Καλομοίρης, ο Κουνάδης, ο Αδάμης, ο Δραγατάκης, ο Ξενάκης, ο Χατζής, ο Παπαδάτος, ο Αλεξιάδης. Ζητήσαμε από διακεκριμένους καλλιτέχνες της ΕΛΣ, και όχι μόνο, να μελετήσουν και να ερμηνεύσουν τα εμβληματικά έργα της λόγιας μουσικής σε σημαντικά κτίρια από την ιστορική κληρονομιά της Αθήνας. Από τις 27 Σεπτεμβρίου έως τις 31 Οκτωβρίου, σας προσκαλούμε να ταξιδέψετε μαζί μας –από την οθόνη του υπολογιστή σας, το τάμπλετ ή και το κινητό σας– με όχημα τη μουσική και αρχιτεκτονική κληρονομιά μας και με σταθμούς την Κρητική Αναγέννηση, τον Μεσοπόλεμο, τη συνάντηση της παραδοσιακής με τη λόγια μουσική, τον μοντερνισμό, το σύμπαν του Ξενάκη και τον 21ο αιώνα».

* Αντίστιξη είναι ο τρόπος με τον οποίο συνδυάζονται με αρμονικό τρόπο πολλές μελωδίες – η ταυτόχρονη συνήχηση πολλών διαφορετικών μελωδιών. Ως όρος, και μάλιστα στον πληθυντικό, χρησιμοποιείται ευρύτερα για να περιγράψει την εναλλαγή διαφορετικών θεμάτων με αποτέλεσμα μια αρμονική σύνθεση.

Η Εθνική Λυρική Σκηνή ευχαριστεί τις Διοικήσεις της Εθνικής Τράπεζας, του Γαλλικού Ινστιτούτου, της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, του Ωδείου Αθηνών, του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος», της Aegean Airlines, καθώς και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών για την παραχώρηση των χώρων γυρίσματος και για την εξαιρετική συνεργασία.

Η Εθνική Λυρική Σκηνή ευχαριστεί τα καλλιτεχνικά σώματα και τους καλλιτέχνες της που παραχώρησαν δωρεάν τα δικαιώματά τους προκειμένου να γίνει πράξη η μετάδοση των βιντεοπαραστάσεων του Φεστιβάλ δωρεάν για το κοινό στη δύσκολη αυτή συγκυρία.