Μαραθών - Σαλαμίς

Η τετράπρακτη όπερα Μαραθών – Σαλαμίς ολοκληρώθηκε το 1886 με σκοπό να εγκαινιάσει το Δημοτικό Θέατρο της Αθήνας (1888), παρέμεινε όμως άπαιχτη επί 115 χρόνια. Πρωτοπαρουσιάστηκε από την Εθνική Λυρική Σκηνή στο Θέατρο Ολύμπια μόλις το 2003. Βασίζεται σε ιταλικό ποιητικό κείμενο του Μέμνονα Μαρτζώκη. Η υπόθεση διαδραματίζεται πριν από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας (480 π.Χ.).

Στον απόηχο της νίκης των Ελλήνων επί των Περσών στον Μαραθώνα, η Φεντίμα από την Περσία ερωτεύτηκε τον Αλέξανδρο, έναν Μακεδόνα στρατιώτη. Τον ακολούθησε ως την Ελλάδα, αλλά εκείνος την εγκατέλειψε. Την ώρα που τον αναζητά στην Αθήνα μαζί με το παιδί, καρπό του έρωτά τους, ο Αλέξανδρος αναγγέλλει στους Αθηναίους πως ο Ξέρξης προτείνει ειρήνη. Ο Θεμιστοκλής του λέει ότι οι Έλληνες προτιμούν το θάνατο παρά τη σκλαβιά. Η Μυρτώ, κόρη του Θεμιστοκλή, ερωτεύεται αμέσως τον Αλέξανδρο. Έτσι, η Φεντίμα απελπίζεται, όμως ο Θεμιστοκλής την περιθάλπει.

Πριν από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, η Φεντίμα προσχωρεί στο περσικό στρατόπεδο και πείθει τον Ξέρξη πως οι Έλληνες έχουν χάσει κάθε ελπίδα. Λίγο μετά ο Αλέξανδρος επιτίθεται στη Φεντίμα με ένα στιλέτο, αποκαλώντας την «οχιά που δάγκασε τα στήθη που την έθρεψαν». Αργοπεθαίνοντας, εκείνη του λέει ότι δεν πρόδωσε τον Θεμιστοκλή: Ο ίδιος ο στρατηγός την έστειλε στον Ξέρξη για να τον παραπλανήσει. Τότε ο Μακεδόνας βυθίζει το στιλέτο στη δική του καρδιά…
Οι Έλληνες θριαμβεύουν. Ο Θεμιστοκλής, μαζί με τη Μυρτώ και το παιδί της Φεντίμας, βλέπουν το νεκρό Αλέξανδρο και τη νεαρή Περσίδα ετοιμοθάνατη. Η Φεντίμα λέει πως ξεψυχά ευτυχισμένη πλάι στον αγαπημένο της και πως το παιδί της βρήκε επιτέλους πατέρες, αφού η Ελλάδα έχει νικήσει.