Page 44 - Εκπαιδευτικό εγχειρίδιο

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΑΝΑ ΟΜΑΔΕΣ
ΟΜΑΔΑ 2 / Παρτιτούρες με σχέδια αντί για νότες 44 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΑΝΑ ΟΜΑΔΕΣ ΟΜΑΔΑ 2 / Παρτιτούρες με σχέδια αντί για νότες 45
Πώς μπορεί όμως ένας συνθέτης να αποτυπώσει στην παρτιτούρα Ακολουθούν μερικά απλά παραδείγματα γραφικής αποτύπωσης
έναν ήχο που δεν έχει συγκεκριμένη ή διακριτή συχνότητα; Πώς ήχων, που θα βοηθήσουν στην κατανόηση της έννοιας της γραφικής
γράφει ο συνθέτης έναν θόρυβο στην παρτιτούρα; Υπάρχει νότα ή παρτιτούρας. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι οι εικόνες
νότες στο πεντάγραμμο για τον ήχο του αέρα, για το τρίξιμο μιας αποτυπώνουν ήχους, και όχι τα ηχογόνα αντικείμενα ή πλάσματα.
πόρτας ή για τον ήχο των τζιτζικιών που θα μπορούσαμε να ακούμε
στην 1η Σκηνή της Ωραίας Ελένης του Όφενμπαχ του Κορνήλιου Για παράδειγμα, αν ένας συνθέτης θέλει να αποτυπώσει γραφικά
Σελαμσή; το γάβγισμα ενός σκύλου, δεν θα ζωγραφίσει έναν σκύλο, αλλά
θα αποτυπώσει γραφικά τον ήχο του γαβγίσματος του σκύλου. Ας
Για τη σημειογραφία των συγκεκριμένων ήχων, ο Κορνήλιος Σελαμσής σκεφτούμε τα βασικά ηχητικά χαρακτηριστικά που έχει το γάβγισμα
ακολούθησε μια ευρέως διαδεδομένη πρακτική, τη γραφική του σκύλου. Είναι ένας ήχος δυνατός, σχετικά κοφτός, χωρίς μεγάλες
απεικόνιση των ήχων. Ήδη από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα διακυμάνσεις στην ένταση. Επίσης, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η
και ενώ οι τέχνες δοκίμαζαν τα όριά τους, η γραφική σημειογραφία χροιά του είναι τραχιά.
έδωσε τη δυνατότητα σε συνθέτες να ξεφύγουν από το αυστηρά
δομημένο πλαίσιο του πενταγράμμου και να αποτυπώσουν τις Σύμφωνα με τα παραπάνω, το γάβγισμα του σκύλου θα μπορούσε να
συνθέσεις τους με έναν πιο ανοιχτό τρόπο, ο οποίος συνήθως έδινε αποτυπωθεί και ως εξής:
και μεγαλύτερη ελευθερία στους ερμηνευτές των έργων.
Παράλληλα, η γραφική απεικόνιση των ήχων και της μουσικής
αποτελεί και μια πιο συμπεριληπτική καλλιτεχνική πρακτική, καθώς
για την ερμηνεία της δεν είναι πάντα απαραίτητες οι γνώσεις τυπικής
μουσικής σημειογραφίας. Παρακάτω μπορούμε να δούμε μερικά
γραφικά στοιχεία που χρησιμοποίησε ο συνθέτης στην παρτιτούρα
την οποία έγραψε ειδικά για μαθητές και μαθήτριες που θα
συμμετέχουν στην παράσταση.
Για την ερμηνεία της παρτιτούρας δεν απαιτούνται μουσικές γνώσεις
και δεν θα χρησιμοποιηθούν μουσικά όργανα, καθώς οι ήχοι θα
Ας δούμε τώρα τα βασικά χαρακτηριστικά του ήχου που παράγει ένα
παράγονται από τις φωνές και τα σώματα των παιδιών.
φυσικό ρυάκι νερού. Είναι ένας χαμηλόφωνος συνεχής ήχος, με ήπιες
διακυμάνσεις έντασης και απαλή χροιά. Επομένως, θα μπορούσε να
αποτυπωθεί ως εξής: