Page 17 - Πρόγραμμα Παράστασης

Η Όπερα Διαδραστικά στα Σχολεία 17

Σημείωμα Το έργο αυτό, η Ωραία Ελένη, είναι ένα κράμα δύο
μουσικών εγχειρημάτων: αφενός της παλιάς και
του αγαπητής κωμικής οπερέτας του Όφενμπαχ και
αφετέρου μιας καινούριας όπερας – ή ίσως ενός έργου
συνθέτη μουσικού θεάτρου που έχει εγκλωβίσει μέσα του
θραύσματα από το παρελθόν.

Αυτή η σχέση του οικείου με το ανοίκειο, του παλιού
με το καινούριο, είναι με κάθε τρόπο κυρίαρχη και
μέσα στη δομή και το περιεχόμενο του έργου. Οι οκτώ
τραγουδιστές άλλοτε είναι ήρωες –ή, όπως λέμε, ρόλοι–,
άλλοτε μέλη μιας χορωδίας που μιλά ακατάσχετα, ή
κάνει επιφωνήματα, ή συνεκφωνεί λέξεις και φράσεις,
ή σφυρίζει αδιάφορα. Η ορχήστρα με τη σειρά της
άλλοτε είναι το όχημα μιας μουσικής συνοδείας, κι
άλλοτε ένα εργοστάσιο παραγωγής ήχου ώστε να
αλλάζουν οι εποχές του χρόνου ή οι χώροι που η ιστορία
εκτυλίσσεται. Γράφοντας το έργο αυτό προσπάθησα να
βρω τρόπους να προεκτείνω τα υλικά που είχα από το
δοσμένο έργο με τρόπους που να με αφορούν χωρίς να
γίνεται αισθητή η μετάβαση από το παλιό στο τωρινό,
κι έπειτα θέλησα να φτιάξω έναν μουσικό κόσμο που να
ειρωνεύεται και να ανταγωνίζεται τα στερεότυπα αυτού
του είδους που το φιλόμουσο κοινό κατανοεί ως όπερα.
Η ιστορία είναι απλή: Μια βασίλισσα που πλήττει
στη Σπάρτη. Οι γυναίκες και οι άνδρες υπόχρεοι να
εκπληρώνουν τα στερεότυπα όπως παραδόθηκαν. Ένα
πνευματικό τουρνουά για περιφανείς Έλληνες που
απ’ ό,τι φαίνεται επενδύουν –το 1194 π.Χ. πάντα– στον
ηρωισμό, τον γραμμωμένο κοιλιακό και συναφείς
αρετές. Ένας πρίγκιπας από την Τροία –ή μήπως μια
γυναίκα ντυμένη πρίγκιπας; ή μήπως ένας πρίγκιπας
που τραγουδά με ψιλή φωνή;– αποπλανεί και ελέω
θεάς Αφροδίτης απάγει τη βασίλισσα που πλήττει.
Κάποιες φωνές διαμαρτύρονται για τα έκλυτα ήθη
και τις καινοφανείς καταστάσεις, κάποιες φωνές
διαμαρτύρονται για τη συντήρηση και τον αναχρονισμό.
Όλοι τραγουδάνε για παραπάνω από μία ώρα και
τελικά η ιστορία, παρότι ανακριβής ως προς αυτά που
γνωρίζουμε, ίσως να είναι πολύ πιο πραγματική απ’ όσο
θα περιμέναμε, κι η όπερα, παρότι ανοίκεια, ίσως
–ελπίζω– είναι εξίσου ελκυστική κι ενδιαφέρουσα όσο κι
η μουσική που συνηθίζουμε να ακούμε.

— Κορνήλιος Σελαμσής